Filmin yapımcılığını üstlenen And Film, dağıttığı basın bülteninde Drakula Ä°stanbul’da filminin konusunu ÅŸu ÅŸekilde özetler:
— Ä°stanbullu bir Türk genci olan Azmi, Kont Drakula’nın ÅŸatosuna sekreterlik vazifesiyle gider. Åžato ve Kont’un bu civarda iyi bir şöhreti yoktur. MeÅŸhur Kazıklı Voyvoda’nın torunlarından olan drakula kontundan herkes korkmaktadır. Onun kam emen bir vampir olduÄŸundan bahsedilmektedir. Para biriktirip niÅŸanlısı ile yuva kurmak için buraya çalışmaya gelmiÅŸ olan Azmi için önceleri hiçbir ÅŸey fark etmez. Fakat aradan zaman geçtikçe şüpheleri artmaya baÅŸlar. Kont’un yemek yediÄŸini hiç görmemiÅŸtir. Drakula, Azmi’de bulunan Kuran’dan ve sarmısak çiçeÄŸinden çok korkmaktadır. Nihayet şüpheleri iyice artan genç adam bir gün ÅŸatoda kendisine yasaklanan odalara girer ve orada Kont ile üç genç kızın ölü olarak yattıklarını görür. Geceleri vampirler Azmi’nin de kanını emmeye baÅŸlar ve bu duruma son vermek için ÅŸatodan kaçıp memleketine dönen Azmi, bu durumu yakınlarına ve niÅŸanlısına anlatır. Bu arada Kont ve kızları sandıklar içinde Ä°stanbul’a gelmiÅŸ ve bir mahzene yerleÅŸmiÅŸtir. Azmi ve niÅŸanlısının peÅŸini bırakmayan Kont, niÅŸanlısının da kanını emmeye baÅŸlar.

annie-ball-drakula-istanbulda-cahit-irgat-ayfer-feray-bulent-oran-atif-kaptan-munir-ceyhan-osman-alyanak-toron-karacaoglu-turgut-demirag-ellilerde-fantastik-turk-sinemasi (2)
Ä°stanbul’u beyazperdede yıllarca tanımlayan geleneksel görüntülerden biri. Saray dekrounda dans eden birbirinden güzel göbek dansçıları. (1953, Mehmet Muhtar / Drakula Ä°stanbul’da)

Bu arada vampirler konusunda büyük bilgisi olan bir doktor hadiseyi öğrenip Azmi’lere gelir ve Drakula ile mücadeleye baÅŸlar. Odalara sarmısak çiçekleri asmak suretiyle drakulayı uzaklaÅŸtırmaya çalışır. Fakat bu sırada Azmi’nin niÅŸanlısı da vampir olmuÅŸ ve geceleri kan emmeye baÅŸlamıştır. Binbir güçlükten sonra ihtiyar doktor nihayet drakulanın izini sürmeye muvaffak olur ve bir gece onların kaldığı mahzevene giderek bütün vampirleri tahta kazıklarla topraÄŸa çakar ve bu da kan emen hortlak ve diÄŸer vampirlerin sonu olur.

annie-ball-drakula-istanbulda-cahit-irgat-ayfer-feray-bulent-oran-atif-kaptan-munir-ceyhan-osman-alyanak-toron-karacaoglu-turgut-demirag-ellilerde-fantastik-turk-sinemasi (9)
Drakula bir ara Güzin’in peÅŸine düşer. Kadının çalıştığı tiyatroya gelir. Onu hipnotize edip dans ettirir. Bu arada kimsenin çalmadığı bir piyano kendiliÄŸinden çalar. (1953, Drakula Ä°stanbul’da)

1979 yılında Turgut DemiraÄŸ’dan sonra görüşülen Sohban KoloÄŸlu, filmin çekimi ve özel efektleriyle ilgili olarak bize aÅŸağıdakileri anlatmıştı:
— Her ÅŸeyden önce ÅŸu noktayı belirtmem gerekiyor. Filmin dekorlarını yapmadan önce herhangi bir Drakula filmi seyretmemiÅŸtim. O zamanlar filmlerin çoÄŸu platoda çekilirdi. Bizim için de böyle oldu. Dekorda hem ÅŸato hem mezarlık hem de Annie Ball’un temsil verdiÄŸi tiyatroyu inÅŸa ettik. Tek bir istisna oldu. Kadın kahramanımızın (Annie Ball) yatak odası, o da teknik nedenlerden dolayı, örneÄŸin Drakula’nın yarasa ÅŸekliyle pencereden odaya girmesi gibi. Bu yüzden bu sahneler yapımcının (Turgut DemiraÄŸ) köşkünde çekildi.

Dış sahneler Ä°stanbul’un deÄŸiÅŸik yerlerinde çekildi. Azmi’nin ÅŸatoya geliÅŸini bir ormanda çektik. Åžatonun geneli için bir maket hazırladık çünkü bu tarz mekânlar Türkiye’de bulunmuyordu..

Özel efektlere gelince, yarasa ve zırhlarla bir hayli uÄŸraÅŸtım ve Drakula’nın pencereden gece çıkışını hazırladım. Genelde tüm efektler, en basitleri bile sorun yarattılar. ÖrneÄŸin mezarlık sahnesi için sise ihtiyacımız vardı. Gerekli teknik malzemeden yoksun olduÄŸumuz için ışığa karşı çekilen bir duman tabakası kullandık. Bu duman tabakası nasıl mı gerçekleÅŸti? Çok kolay bir ÅŸekilde. Ekipteki 30-40 kiÅŸi, her birinin aÄŸzında 3-4 sigara olarak yere yattılar ve sigara dumanını üfleyip püflemeye baÅŸladılar.

annie-ball-drakula-istanbulda-cahit-irgat-ayfer-feray-bulent-oran-atif-kaptan-munir-ceyhan-osman-alyanak-toron-karacaoglu-turgut-demirag-ellilerde-fantastik-turk-sinemasi (6)
Türk sinemasında Drakula Ä°stanbul’da (Mehmet Muhtar, 1953) “korkudan çok atmosfer” yaratmayı amaçlayan ve bunu ÅŸatoda geçen bölümlerde baÅŸaran ilk denemedir.

Zırhlar için kalın telden iskeletlerin üzerine alçı döktüm ve bronz boyayla boyattım. Kalkan ve kılıçlar da aynı yöntemle yapıldı. Sonuç öylesine gerçekti ki bu zırhlar filmi gösteren sinemanın girişinde sergilendi.

Drakula’nın baÅŸaÅŸağı ÅŸatonun dik duvarlarından ilerlediÄŸi sahne alttan çekimle alındı. Atıf Kaptan, yerde duvarları temsil eden boyalı bir dekorun üzerine sürünerek ilerliyordu. Ä°tiraf etmeliyim ki ÅŸatonun maketi öylesine inandırıcı oldu ki, meslekten olan birçok kiÅŸi bile bize böyle bir mekânı nereden bulduÄŸumuzu sordular.

annie-ball-drakula-istanbulda-cahit-irgat-ayfer-feray-bulent-oran-atif-kaptan-munir-ceyhan-osman-alyanak-toron-karacaoglu-turgut-demirag-ellilerde-fantastik-turk-sinemasi (11) (1)
Drakula Ä°stanbul’da Atıf Kaptan’ın seslendirmesini Toron KaracaoÄŸlu yapmıştı. (1953, Mehmet Muhtar)

Dönemi içinde bakıldığında Drakula Ä°stanbul’da büyük bir özenle çekilmiÅŸ bir yapımdır ve ilginçtir ki, kendilerine göre, bu çekimin başında olanlardan hiçbiri Holywood’da daha önce çekilen Drakula filmlerini izlememiÅŸtir. O yılların basınında Drakula Ä°stanbul’da iyiden iyiye eleÅŸtirilmiÅŸ, sonraki yıllardaysa Türk sinema tarihi konusunda yazılan çoÄŸu kitap ve yazılarda iyiden iyide unutulmuÅŸ veya üzerinde pek durulmamıştır.

O tarihe kadar gerek Amerika gerekse Avrupa’da çevrilen vampir filmleriyle kıyaslandığında bir “ilker” filmi olarak kendine özgü bir yere sahipti. Drakula ilk kez bu filmde sivri diÅŸlerini gösteriyor, Kont Drakula ile Kazıklı Voyvoda arasındaki baÄŸlantı açıkça vurgulanıyor ve yine ilk kez bir vampir filminde (özellikle Annie Ball’un sayesinde) erotik sahneler sergileniyordu.

annie-ball-drakula-istanbulda-cahit-irgat-ayfer-feray-bulent-oran-atif-kaptan-munir-ceyhan-osman-alyanak-toron-karacaoglu-turgut-demirag-ellilerde-fantastik-turk-sinemasi (10)
BaÅŸarılı bir performans gösteren Atıf Kaptan, o yıllarda yine farklı fantastik filmlerde baÅŸrolü kapmıştır. Beyazperdede ilk kez sivri diÅŸler görünüyordu ve yine ilk kez bir vampir filminde erotik sahneler sergileniyordu. (Drakula Ä°stanbul’da, 1953)

O yılların ünlü sinema dergisi Yıldız’da Sezai Solelli, “Lüks Koltuktaki Adam” imzasıyla ÅŸunları yazıyordu:
— Film, film olarak vasattır. Ä°stenildiÄŸi gibi ne hakikaten korkunç bir film olmuÅŸ ne de gülünç. Senaryoda birçok hata vardır. Realize ediliÅŸinde yine aynı hatalar, bilhassa bir parça detay eksikliÄŸi, yani hadiselerin, vakaların izahına yarayacak teferruat eksikliÄŸi var. Görüntü yönetmeninin mi yoksa laboratuvarın kabahati midir anlayamadım, çoÄŸu sahneler fazlaca karanlık olmuÅŸ. Artistlere gelince, Atıf Kaptan her zamanki gibi çok güzel. Viyanalı dansöz Annie Ball’un ilk büyük filmi olmasına raÄŸmen tecrübeli kadın sanatkârlarımızdan çok daha olgun, çok daha güzel bir oyun verdi. DiÄŸerlerine pek iÅŸ düşmedi. Onun için fazla üzerlerinde durmayacağım. Drakula biraz daha itina ile çevrilseymiÅŸ çok daha iyi olabilirmiÅŸ.

annie-ball-drakula-istanbulda-cahit-irgat-ayfer-feray-bulent-oran-atif-kaptan-munir-ceyhan-osman-alyanak-toron-karacaoglu-turgut-demirag-ellilerde-fantastik-turk-sinemasi (12)
Giovanni Scognamillo , Metin Demirhan (Kabalcı)

Kaynak: Fantastik Türk Sineması