Ülkemiz her geçen gün çağa ve çağın gereklerini hızlı bir şekilde uygulamaya başladı. Renkli televizyonla başlayan lazerlisinden normaline kadar en ilerlemiş şekilleriyle videolardan tutun da kartla açılabilen kapı zillerine, videolu telefonlara değin artık parayı verenin emrinde tüm elektronik araçlar. Her gün bir yenisi açılan elektronik ve telekomünikasyon fuarlarını gezenler şaşkınlıklarını gizleyemiyorlar bu ürünler karşısında. Bütün bunların yanı sıra bu araçlara bir de telsiz katıldı. Telsiz kullanımının serbest bırakılmasından sonra birçok şirket bu konuda girişimlerde bulunarak hem yerli üretime geçmeye, hem de ithal etmeye başladılar telsizleri. Gerçi telefonla hâlâ baş edemiyoruz ama gelin görün ki telsize bir anda adapte oluverdik. Yasanın serbest bırakılmasından sonra meraklılar bir anda sınavlara girmeye ve el telsizi, araba telsizi almaya başladılar. Bu konuda büyük bir rekabeti de yaşıyoruz şu anda. Firmalar adeta yarış ediyorlar birbirleriyle. Biz de telsiz devrinin başladığı şu günlerde yetkili firmalar ve telsiz kullananlar ile görüşelim istedik.

0351-telsiz-ile-arkadas-aramak-1985-yili-hayat-dergisi (3)
Radyo ışınlarının varlığı ilk olarak 1864 yılında James Cemlerk Maxwell tarafından teoretik olarak söylenmiş ve 1888 yılında Heinrich Hertz tarafından deneysel olarak onaylanmıştır. İlk telsiz bağlantısı 1896 yılında ünlü bilim adamı Guglielmo Marconi tarafından gerçekleştirilir.

İBEL Pazarlama şirketi ortaklarından İbrahim Hatipoğlu:
— Gerçekten telsize gösterilen ilgi çok büyük. Fakat halkımız bu konuda bilinçsiz olduğu için kullanım ve telsiz alımında hatalara düşülüyor. Kullanmasını bilmediği için çok çabuk bozuyor. Türkiye’de en yaygın telsiz tipi CB. Bizim firma olarak amacımız tüketiciye alternatifli mal sunabilmek, cihazda da marka çokluğu söz konusu. Ayrıca antenler ve aksesuarlar çok önemli. 27 çeşit anten var. Bilinçsiz bir anten seçimi telsiz kullanımını etkiler.
— Ayrıca şu an teknik adam sıkıntısı çekiliyor. Bozulan telsizleri kendi bünyemizde kurduğumuz servislerde yetkili elemanlarla hallediyoruz. Sanırım telsiz konusunda kurslar açılacak. Onların bakımı ve tamiri de böylece kolaylaşmış olacak.

0351-telsiz-ile-arkadas-aramak-1985-yili-hayat-dergisi (4)
Çoğunlukla basit bir lisans gerektiren ve 27 MHz bandında kullanılan “halk bandı” (citizen band) telsizlerde, bir istasyonun konuşmasını tamamladığında “roger beep” olarak adlandırılan tiz bir ses yayınlanır veya görüşmesini bitiren istasyon, mesajının bittiğini bildirir. Radyo amatörleri arasında “roger beep” kullanılmaz, zira görüşme sonunda Q kodlarından örneğin “mesajım alındı mı?” kullanılır.

İSTANBUL’DA KAÇ KİŞİ TELSİZ KULLANIYOR?
— İstanbul kanalında 4000 kişi konuşuyor. Hangi alet nasıl randıman verdi bu belirlendi. Türkiye’ye 6 alet gelmişti. 3/4 tanesi elenerek Anadolu’ya kaydırıldı. Diğerlerinden şu anda pek şikâyet yok.
— Diyelim ki bir telsiz alacaksınız. Firma size alımınından kullanımına kadar her türlü kolaylığı gösteriyor. Hemen bir yetkili yollayıp evinizde deney yaptırıp konuşmasını öğretiyor. Fiyatları markalara göre değişiyor ama ortalama olarak 60/80 bin lira arasında telsiz sahibi olmak mümkün. Piyasadaki bazı telsiz markalarından örnekler vermek istersek: “Maxcom, K-Yo, Stabo, Jaws Markz ve Great GT.

0351-telsiz-ile-arkadas-aramak-1985-yili-hayat-dergisi (5)
1985 yılında İstanbul Cemiyeti: Sheraton Oteli, Elmadağ, Regine Gece Kulübü.

TELSİZ YASAKLARI
Evet, telsiz artık evimize, büromuza, otomobilimize kadar her yerde emrimizde. Bir de telsiz kullanan biriyle konuşalım istedik. Can Ünlü beş senedir amatör telsizcilik yapıyor. Dünyanın 34 ülkesine telsiz irtibatı kurmuş.
+ Sayın Ünlü, yasa çıkmadan önce nasıl telsiz kullanıyordunuz?
— İllegal.
+ Türkiye’de sizin gibi başka telsizciler de var mıydı?
— İrtibat halinde bulunduğum kişiler ile beraber 20 kişiydik.
+ Yasaklardan korkmuyor muydunuz?
— O zaman herkes birbirinden çekiniyordu. Konuşamadığımız çok kişi vardı.
+ Önceleri cezası ne kadardı?
— Yakalandığın an 6 senelik hapis cezası.
— Telsiz var ya, bir hastalık gibi. İki gün falan hiç başından kalkmadığım oldu. Yurtdışında dört ekibe üyeyim. Dört sertifikam var. Hiç tanımadığınız biri ile konuşmak, dünyanın bir ucundan arkadaşlık kurmak çok zevkli ve ilginç bir şey. Otomobil telsizim var mesela. Çıkış gücü 4 watt ve 8 kanal. Sabıkası olmamak kaydı ile herkes telsiz alabilir.
— Bir de şu var. Konuşuyoruz, üstümüze başkası konuşuyor. Üç dakikadan fazla konuşmak yasak olmasına rağmen kadınlar resmen dedikodu yapıyorlar. 09i ilk yardım acil kanal olması gerekirken onu da kullanıyorlar.



0351-telsiz-ile-arkadas-aramak-1985-yili-hayat-dergisi (1)

Kaynak: 1985, Hayat Dergisi