Atatürk’ün Selânik’teki evine yapılan menfûr suikast üzerine:
Türk Milleti Hakareti Hazmetmedi!
Dün yüz binlerce kişinin iştirakiyle İzmir ve İstanbul’da Yunanlılar aleyhinde büyük nümayişler yapıldı. (1955, Demokrat İzmir)
Toplumun bir kesimi nasıl olur da başka kesimi düşman olarak algılar?
1955 yılının 6 Eylül günü başlayıp, 7 Eylül’e uzanan zaman dilimi, Cumhuriyet tarihinin kara bir parçasıdır. Ekümenik Patrik I. Bartholomeos, geçen sene birinci cildini çıkarttığımız Patriklik fotoğrafçısı Dimitrios Kalumenos’un Objektifi’nden 6/7 Eylül 1955 kitabının tanıtımındaki konuşmasına bu sözlerle başladı. Tam da Cumhuriyet tarihine yeni kara sayfalar eklenirken.
Beyoğlu Meryemana Rum Ortodoks Kilisesi’nde 9 Eylül 2015’te yaptığımız kitap tanıtımı “Teröre karşı mitingler” düzenlenirken gerçekleşiyordu. Tam da bu süreçte Patrik Bartholomeos, 6/7 Eylül üzerinden mesaj veriyordu tüm topluma:
— Rumların ölüsüne, dirisine, inancına, eğitimine, gündelik hayatına ve ekonomisine ait, elle tutulan her şeye, karşı bir nefret ile harekete geçen topluluklar, önlerine çıkan her şeyi mahvettiler. Şehir merkezinden uzaklara ise cana ve ırza kastettiler.
KADINLARA TECAVÜZ RAHİPLERE ZORLA SÜNNET
Bazı kadınlar tecavüz edildikten sonra öldürüldü. 90 yaşındaki rahip Hrisantos Mantas diri diri yakıldı. Rahip bıçak zoru ile sünnet edildi. Onlarca kişi linç edildi.
Yalnızca İstanbul’da değil, İzmir ve Ankara’da da benzer olaylar yaşandı, üstelik Urfa, Mardin, Midyat’ta da Süryanilere saldırıldı. Twitter yoktu fakat iletişim güçlüydü.
4 bin 214 ev, 73 kilise, 26 okul, 1 sinagog, işyeri ve dükkan benzeri toplam 5 bin 317 mekan yakıldı, yıkıldı, yağmalandı. [Kaynak: Speros Vryonis]
Kilise içinde kutsal eşyalar tahrip edilmiş, İsa tasvirlerinin gözleri oyulmuştur. Haçlar kırılmış, mezarlar açılıp cenazelerin kemikleri ortalığa saçılmıştır.
Yeni gömülmüş bir cenaze ağaca asılarak karnına Türk bayrağı saplanmıştır.
Celal Bayar, İstiklal Caddesi’ndeki hasarı görünce, etrafındakilerin duyacağı bir sesle İçişleri Bakanı Namık Gedik’e “Galiba dozu fazla kaçırdık” dediği olaylarda 11 kişi hayatını kaybetti.
İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesi Irkçılık ve Ayrımcılığa Karşı Komisyonu 63. yılını dolduran 6/7 Eylül pogromuyla ilgili şöyle bir açıklama yaptı:
“6/7 Eylül 1955 kitlesel pogromu sırasında neler olduğunu bu ülkede resmi tarihi reddeden herkes artık biliyor” denilen açıklamada “Ellerinde Türk bayrakları, kamyonlarla taşınan kalabalık grupların başta Rumlar olmak üzere Yahudi, Ermeni, Müslüman olmayan yurttaşların ev ve işyerlerine saldırdığı, 40 kilometrekarelik bir alanda yaktığı, yıktığı, yağmaladığı, linç ettiği, tecavüz ettiği, öldürdüğü çok yazılıp çizildi.”
Birinci kitabı satın almak için buraya, ikinci kitabı satın almak için şuraya tıklayın.
Kaynak: Dimitrios Kalumenos’un Objektifinden 6/7 Eylül Olayları
➤➤ 6/7 Eylül 1955 ile ilgili başka bir konuya gitmek isterseniz tıklayın
